Teknologia albisteak
1

Europar guztiak, genetikoki euskaldun

Erabiltzailearen aurpegia
Leire Kortabarria - Goienatik
2002-05-14 : 11:05

Europar guztiak genetikoki euskaldunak dira. Hori da Elisabeth Hamel kazetariak, Theo Vennemann hizkuntzalariak eta Peter Forster genetikan adituak egin duten ikerketa baten konklusio nagusia. Aditu horien ustez, gaur egungo europearrek antzinako euskaldunen geneak daramatzate. Eta, euskararen gaineko teorietako bati arrazoia emanez, aditu horiek ere gure hizkuntzaren aztarnak aurkitu dituzte frantsesezko eta alemanierazko leku eta pertsona izen askotan.

Ikerketa hori Spektrum der Wissenschaft aldizkari alemaniarrak argitaratu du. Euren azken zenbakiko azalean, honako titularra irakur daiteke: "Europearren jatorrizko hizkuntza", euskarari buruz.

Hizkuntzalaritza eta genetika uztartuaz, euskaldunak Europako jatorrizko herria zirela diote artikuluaren egileek. Alde batetik, mendi, ibai eta aran izenek jatorrizko biztanleek ipinitako izenen arrastoak gordetzen dituztela diote; bestetik, gaur egunera arte, Euskal Herrira herri migraziorik egon denaren frogarik ez dagoela gogorarazten digute. Horrek esan gurako luke, euren ustez, euskara (ordukoa, jakina) izan zela europarren lehenengo hizkuntza.

Adibide interesgarriak proposatzen dituzte ikerlariek. Adibidez, Ebersberg mendi izen alemaniarrak "ibar" berba euskaldunean izango luke jatorria; berdin gertatuko litzateke "Ebrach" ibai izenarekin. Aranen izenekin, berdin: Aranbach ibarraren izena aipatzen dute. Euren ustez, orduko euskaldunek ez omen zioten ibai, aran edo mendi bakoitzari izen jakin bat eman, baizik eta haiendako izen orokorra erabili omen zuten, guztiei "ibar", "mendi" eta "aran" deituz. Ondorioa, euren hitzetan: "gure geneen hiru laurdenak antzinako euskaldunengandik datoz".

Datu horiek guztiak Gara egunkariaren atzoko zenbakian aurki ditzakezue, gaztelaniaz.

Erantzunak

Luistxo
2002-05-14 : 14:43

Genetika eta hizkuntzalaritza nahasten dira albiste ustez fantastiko honetan.
Hizkuntzalaritzaren aldetik, Alemanian esandakoek Theo Vennemann hizkuntzalariaren ikerketa batzuk dituzte oinarri. Eta gizon honen tesiek ez dute inolako sinesgarritasunik gaurko hemengo euskal hizkuntzalarien artean. Antzinako euskaraz gehientsuen dakitenetako bat Joseba Lakarra EHUko Gasteizko irakaslea da, eta harekin behin egindako artikulu luze batean azaldu jatan Vennemann eta bere hipotesien kontua.


Antzinako euskararen inguruko datu serioak, Lakarraren lanetan, eta baita Larry Trask-en liburuan ere bai: History of Basque.


Erantzun

Sartu